Yaşam alanı olarak seçmiş olduğumuz apartman ya da sitelerin ortak alanlarının temizlik, bakım ve güvenliği, asansörlerden güvenlik kameralarına ve kapı sistemlerine kadar tüm teknik ünitelerin kusursuz çalışması yaşam kalitesi açısından büyük önem arz etmektedir. Herhangi bir hizmetin yavaşlaması ya da durması hayatı olumsuz yönde etkileyeceğinden yaşanabilecek ani aksaklıklar için de anında müdahale edilebilmesi adına ortak bir birikim bulunması önem taşıyor. Tüm bunları yapabilmek için de yeterli bütçenin aidat yoluyla toplanması gerekiyor. Bu içerikte düzenli aidat ödemelerinin neden önemli olduğunu daha ayrıntılı bir şekilde inceleyeceğiz. İçeriğimizi okuyarak aidat özelinde kat malikleri ve kiracıların hukuki yükümlülükleri hakkında bilgi dağarcığınızı genişletebilirsiniz.
Apartman-Site Aidatları Neden Önemlidir?
Apartman ya da sitelerde aidat toplanmasının çeşitli nedenleri bulunmaktadır. Bu nedenlerin başında ortak alan giderlerinin karşılanması geliyor. Bina bakımı, temizlik, güvenlik hizmetleri, peyzaj düzenlemesi, ortak alanlarda harcanan elektrik ve su gibi masraflar, bu kategori dâhilinde yer alıyor. Bazı apartmanlarda söz konusu ihtiyaçlar dış kaynak kullanılarak çözümlenirken bazı sitelerde ise bu işlere bakacak personel bulunduruluyor.
Düzenli toplanan aidatlar ile gerek dış kaynak kullanımından gerekse personel çalıştırılmasından kaynaklanan giderler karşılanıyor. Giderlerden kalan aidat bakiyesi ise yönetimce oluşturulan fonda biriktiriliyor. Böylece bir anda ortaya çıkan ihtiyaçlar için hazırda bütçe bulunması sağlanıyor. Aidata dair hususlar, genelde ev sahiplerinin ( kat maliklerinin) ortak kararları doğrultusunda belirleniyor.
Aidat tutarının ne kadar olması gerektiği hesaplanırken binada bulunan daire sayısı, ortak alanların büyüklüğü ve hizmet giderleri göz önünde bulunduruluyor. Geleneksel yöntemle idare edilen yerlerde bu konu, belirli aralıklarla düzenlenen toplantılarda görüşülüyor. Profesyonel apartman yönetimi ya da site yönetimi söz konusu olduğunda ise aidatların belirlenmesinden duyurusuna ve toplanmasına kadar ki tüm aşamalar apartman ve site yönetim yazılımı desteğiyle çözülüyor.
Apartman Aidatları ve Ev Sahiplerinin Hukuki Yükümlülükleri
Ev sahipleri, Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre apartman ve sitelerde aidatların ödenmesinden sorumlu kişilerdir. Bir mülk sahibinin bu konudaki sorumluluğu, evin tapusunu aldığı günden itibaren başlıyor. Aidat ödeme sorumluluğunun sonlanması için tek koşulsa evin tapuda devri. Ev sahibi, mülkünü kiraya verse bile aidat ödeme ile ilgili sorumluluğundan kurtulamıyor.
Apartman veya sitede bulunan mülkünü kiraya veren bir ev sahibi, aidatın ödenmesi sorumluluğunu tamamen kiracısına devredemiyor. Uygulamada kiracı aidatı ödese bile ev sahibinin borcunu takip etme zorunluluğu bulunuyor. Kira sözleşmesinde “Aidattan kiracı sorumludur.” tarzında bir ibareye yer verilmesi dahi ev sahibinin bu konu özelindeki kanuni yükümlülüğünü sonlandırmıyor.
Bu nedenle ev sahiplerinin düzenli olarak yönetim ofisi ile iletişim halinde olması gerekiyor. Geleneksel yöntemlerle yönetilen binalarda aidat ödemeleri ile ilgili iletişim genellikle telefon yoluyla veya yüz yüze kuruluyor. Site yönetim araçları kullanılan binalarda ise aidat takibi online olarak yapılabiliyor. Üstelik ödemelerde herhangi bir aksaklık meydana gelmesi durumunda ev sahibi e-posta veya SMS aracılığıyla uyarılabiliyor.
Kiracıların ya da ev sahiplerinin aidat ödemelerini aksatması halinde ilk olarak borçlulara yazılı uyarı ulaşıyor. Ardından resmi kanallar üzerinden borç durumu ihtar iletiliyor. Yazılı uyarılara rağmen aidat borcu ödenmezse yönetim yasal yollara başvurabiliyor. Tüm bu süreçte ödenmeyen borca aylık %5 gecikme faizi uygulanıyor. Mahkemenin borçlu aleyhine karar vermesi durumunda süreç, icra takibi ile sonuçlanabiliyor.
Aidatlara Yönelik Kiracıların Yasal Yükümlülükleri
Aidatını düzenli ödemek, ev sahibi olmanın beraberinde getirdiği yükümlülüklerden biri. Ancak Kat Mülkiyeti Kanunu, kiracıya da bu konuda sorumluluk yüklüyor. Yani kiracı statüsündeki kişiler, evde oturdukları süre boyunca aidat ödemesinde ev sahibi ile eşit yükümlülükleri taşıyor. Yönetim, ev sahibi aidat ödemesini yapmaz ise söz konusu tutarı kiracıdan talep edebiliyor.
Kiracılar açısından aidat ödeme yükümlülüğü, ev sahibi ile kurdukları kira sözleşmesinden kaynaklanmıyor. Çünkü bu konuya ilişkin detaylar, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 22. maddesi ile düzenleniyor. İlgili maddeye göre site / apartman yöneticisi, kira borcunun ödenmesi için kiracı ile iletişime geçebiliyor. Tabii borca dair iletişimin yasalara uygun olarak mutlaka yazılı olması gerekiyor.
Yazılı uyarının ardından ödeme yapılmıyorsa, yasal yaptırımların uygulanması için gerekli adımlar atılıyor. Bu yaptırımlar, ev sahiplerine uygulananlar ile aynı olup gecikme faizi uygulanmasını ve ortak hizmetlerin kısıtlanmasını içeriyor. Hatta aynı durum sürerse mahkeme üzerinden icra takibi başlatılabiliyor. Ancak kiracı, daireyi boşalttıysa oturduğu döneme ait gecikmiş aidat borcu için icraya verilemiyor. Apartman veya site yönetiminin aidat borcu konusundaki muhatabı, mülk sahibi ( kat maliki). Mülk sahibi, birikmiş aidat borcunu gecikme faiziyle birlikte ödedikten sonra kiracıya icra takibi başlatabiliyor.
Apartman ve site aidat yönetimi süreçlerini kolaylaştırmak, olası anlaşmazlıklar ve sorunları kaynağında çözmek için hemen Senyonet ile iletişime geçin!
